ناخن ها چه سرنخ هایی از بیماری های ما می دهند؟

اگرچه ناخن ها فقط قسمت کوچکی از بدن ما را تشکیل می دهند و چندان مهم به نظر نمی رسند اما تغییر در شکل ظاهری آنها می تواند نشانه مهمی از آنچه در داخل بدنمان می گذرد، باشد.

به گزارش آزیلاز، برخی از بیماری های ناخن نتیجه تغییر در اندازه سلول یا رشد و تقسیم سلول ها به میزان غیرطبیعی است. اگرچه تغییر ظاهر ناخن در چنین مواردی ممکن است باعث ناراحتی برخی افراد شود اما گاهی اوقات، این تغییرات می تواند بی ضرر باشد. در برخی موارد اما تغییر شکل ناخن نشانگر بیماری در بدن است و نباید بی توجه از کنار آن عبور کرد.

مانند هر ناحیه دیگری از بدن، ناخن ها نیز ممکن است نیوپلاسم داشته باشند یعنی رشد غیرطبیعی و بیش از حد بافت که ممکن است نام آن را به عنوان تومور شنیده باشید. گاهی نیوپلاسم می تواند خوش خیم و گاهی که به بافت های مجاور حمله می کند، می تواند بدخیم باشد.

ملانوم

یکی از نیوپلاسم های بدخیمی که در ناخن ها یافت می شود ملانوم است که نوعی سرطان پوست محسوب می شود. این نوع ضایعه که به عنوان ملانونیشی شناخته می شود اغلب به صورت خط های قهوه ای تیره یا سیاه از پایین به بالای ناخن ظاهر می شود و می تواند در طول زمان رشد کند.

رنگ این خط ها نتیجه رشد بیش از حد ملانوسیت ها در بافت زیر ناخن است. ملانوسیت ها با تولید ملانین، رنگدانه پوست را تعیین می کنند.

اونیکوپاپیلوما

البته این خط ها همیشه نشانگر ملانوم نیست، گاهی این تغییر رنگ به دلیل وجود تومورهای خوش خیم در ناخن هاست. یک نوع از این تومورهای خوش خیم باعث بیماری نادری به نام «اونیکوپاپیلوما» می شود که معمولاً با رگه های قرمز مایل به قهوه ای تیره، رشد زگیل مانند، شکافتن و بلند شدن در نوک ناخن ظاهر می شود.

با این حال مطالعات جدید نشان می دهد که وجود اونیکوپاپیلوما ممکن است با سندرم استعداد تومور (TPDS) مرتبط باشد. این سندرم یک اختلال ارثی نادر است که بر اثر جهش ژن BAP1 ایجاد می شود. داشتن این جهش خطر ابتلا به انواع خاصی از تومورهای سرطان پوست، چشم، کلیه و «مزوتلیوم» (بافتی که قفسه سینه و شکم را می پوشاند) را افزایش می دهد.

ناخن ها همچنین می توانند تحت تاثیر هیپرتروفی که در آن سلول ها حجمشان افزایش می یابد قرار بگیرند. در چنین شرایطی که به آن «اونیکوگریفوزیس» گفته می شود ناخن ها ضخیم شده و بیش از حد رشد می کنند. این اختلال گاهی می تواند بر اثر یک بیماری ارثی به وجود بیاید و گاهی نیز در نتیجه ضربه به ناخن، عفونت یا به دلیل مشکلات پزشکی مانند گردش خون یا پسوریازیس بروز پیدا می کند. این اختلال می تواند با کوتاه کردن مداوم ناخن یا گاهی با جراحی و برداشتن کامل ناخن برطرف شود.

اگرچه وجود برآمدگی های عمودی برای ناخن طبیعی است، اما بافت های دیگر مانند فرورفتگی های ریز یا شیارهایی که در عرض ناخن قرار دارند می تواند نشانه چیز دیگری باشد.

ناخن های حفره دار

ناخن های حفره دار با فرورفتگی های گرد و کوچک گاهی نتیجه پسوریازیس است و زمانی که این اختلال در محل رشد ناخن رخ می دهد شکل آن را کاملا تحت تاثیر قرار می دهد. این حفره ها گاهی نیز بر اثر ابتلا به اگزما روی ناخن به وجود می آیند و در افرادی که به بیماری «پیگمانتی» یا بیماری خودایمنی «آلوپسی آره آتا» مبتلا هستند نیز دیده شود. درمان ممکن است بسته به علت ایجاد این حفره متفاوت باشد، اما در مورد پسوریازیس ناخن، برخی از درمان ها شامل کورتیکواستروییدها یا داروهای مشتق از ویتامین آ هستند.

خطوط بیو

شیارهای عمیقی که به صورت افقی در سراسر ناخن ایجاد می شوند نشانگر توقف رشد ناخن هستند. همان طور که می دانید ناخن در ماتریکس ساخته می شود. برخی عوامل از قبیل سوء تغذیه، شیمی درمانی، دیابت کنترل نشده و سایر بیماری های جسمی شدید یا روحی می توانند موجب اختلال در ساخت ناخن توسط ماتریکس شوند. در نتیجه ناخنی که در طول بیماری ساخته می شود از نظر ظاهر، بافت و ترکیبات متفاوت است. به همین دلیل به شکل یک خط عرضی و نیز فرورفته دیده می شود که به آن خط بیو گفته می شود.

گاهی خطوط بیو بر اثر عوامل خارجی مانند آسیب به ماتریکس یا کوتیکول ناخن هنگام مانیکور یا عفونت در این ناحیه ایجاد می شود.

رنگ زرد

زرد شدن ناخن ها لزوما چیز نگران کننده ای نیست، گاهی این رنگ بر اثر استفاده از برخی مواد آرایشی ایجاد می شود اما اگر رنگ مایل به زرد از بین نرود و با ضخیم شدن ناخن و کندی رشد همراه باشد، می تواند نشانگر سندرم ناخن زرد باشد. این یک بیماری بسیار نادر است که گاهی اوقات می تواند با علایمی فراتر از تغییر رنگ ناخن ها مانند ورم کرد پاها و مشکلات تنفسی مانند سرفه همراه باشد. اگرچه علت دقیق این بیماری هنوز به طور دقیق مشخص نیست اما برخی محققان معتقدند که احتمالا این بیماری یا ژنتیکی است و یا با مشکلاتی در سیستم لنفاوی بدن ارتباط دارد.

البته یکی از دلایل رایج تر زردی ناخن ها عفونت قارچی است. چنین عفونت هایی معمولاً با زرد شدن لبه ناخن ها شروع می شود که در نهایت می تواند در تمام ناخن پخش شود. این عفونت ها معمولا جدی نیستند اما سلامت ناخن را تحت تاثیر قرار می دهد. برای درمان آن می توان از داروهای ضد قارچ استفاده کرد.

لکه های سفید

به گزارش یورونیوز، برخلاف باور عمومی لکه های سفید کوچکی که گاهی روی ناخن ها ظاهر می شوند، ربطی به ننوشیدن شیر کافی یا کمبود کلسیم ندارند. در اصطلاح پزشکی به این لکه ها «لوکونیشی» گفته می شود و شایع ترین علت آن آسیب به خود ناخن یا ماتریکس زیر آن است. در این حالت هیچ درمانی برای آن وجود ندارد و تنها باید منتظر بمانید که با رشد ناخن این لکه ها از بین بروند.

با این حال، لوکونیشی می تواند دلایل دیگری مانند عفونت قارچی، آلرژی (اغلب به محصولات ناخن) و در موارد نادر، بیماری هایی مانند دیابت، نارسایی قلبی و پسوریازیس داشته باشد.

ناخن چماقی

چماقی شدن ناخن ها حالتی است که ناخن های دست و پا برآمده و خم می شوند. این تغییر شکل ناخن ابتدا با نرم شدن آن شروع و به خم شدن و تغییر شکل آن ختم می شود. این تغییر شکل ناخن دلایل گوناگونی دارد؛ در بعضی از افراد ناخن ها به طور ارثی، حالت چماقی دارند ولی در گروهی دیگر ناخن ها بعدها به این شکل درمی آیند.

چماقی شدن ناخن اغلب در افراد مبتلا به بیماری های قلبی و ریوی از جمله سرطان ریه دیده می شود. تصور می شود که این اختلال با تغییرات اکسیژن و گردش خون در این شرایط ارتباط داشته باشد.

ناخن قاشقی

ناخن قاشقی یا کویلونیشیا به اختلالی در ناخن گفته می شود که اغلب با نازک شدن ناخن ها آغاز می شود و معمولاً قبل از اینکه یک فرورفتگی در وسط ناخن ایجاد شود ابتدا ناخن شروع به صاف شدن می کند.

شایع ترین علت این ویژگی کم خونی و فقر آهن است. کمبود آهن منجر به کاهش گلبول های قرمز خون می شود.

در عین حال گفته می شود چند علت خارجی بالقوه دیگر نیز برای ایجاد ناخن های قاشقی وجود دارد. به عنوان مثال، افرادی که در مشاغلی فعالیت دارند که در معرض فرآورده های نفتی قرار دارند و همچنین افرادی که در ارتفاعات زندگی می کنند، احتمال بیشتری دارد که ناخن های قاشقی داشته باشند.

پایان خبر آزیلاز