گامی نوین در پیوند اعضا/ اولین پیوند بعد از آمبولی ریه و ایست کامل قلب

در گفت وگو با آزیلاز مطرح شد:

سرپرست واحد فراهم آوری پیوند اعضا دانشگاه علوم پزشکی ایران گفت: تا به امروز تیم پیوند اعضا دانشگاه علوم پزشکی ایران 14 مورد عمل اهدا بعد از مرگ کامل انجام داده است که در این نوع اهدا ما در اولین مورد موفق شدیم یک کلیه، در عمل دوم، 2 کلیه و در مریض های بعدی کلیه ها و کبد افراد را اهدا کردیم.

گروه سلامت خبرگزاری علم و فناوری آزیلاز؛ تاکنون اهدای عضو در دنیا پس از تایید شدن مرگ مغزی(DBD) و با اجازه پنج نفر از اعضای خانواده انجام می شود.

با پیدایش کووید 19 و کاهش حوادث ترافیکی تعداد افرادی که دچار مرگ مغزی می شوند کمتر شده است و همچنین تعداد بیمارانی که در صف انتظار دریافت عضو هستند نیز بیشتر شده است.

سام زراعتیان نژاد دوانی در گفت وگو با خبرنگار گروه سلامت خبرگزاری علم و فناوری آزیلاز با بیان اینکه در کشور ما روزانه 20 نفر از افرادی که در صف پیوند اعضا هستند فوت می کنند، اظهار کرد: از سال 1400 در دانشگاه علوم پزشکی ایران با دستور وزارت بهداشت برنامه ای نوین تحت عنوان راه اندازی اهدای عضو بعد از مرگ کامل قلبی (DCD) آغاز شد. 

وی افزود: این نوع اهدا در دنیا تنها توسط چند کشور و فقط برای بیمارانی که در بیمارستان بستری بودند و پزشکان معالج می دانستند به بهبودی بیمار امیدی نیست انجام می شود، در این روش با رضایت خانواده دستگاه های تنفسی از بیمار جدا می شود ولی دوباره بیمار را احیا می کردند و اگر بیمار زنده می ماند، فرایند اهدا را انجام می دهند.

سرپرست واحد فراهم آوری پیوند اعضا دانشگاه علوم پزشکی ایران با اشاره به اینکه روش کشور های دیگر برای این نوع پیوند شرعی و اخلاقی نیست، گفت: ما برای اهدای عضو بعد از مرگ قلبی از بیمارانی که در خارج از بیمارستان دچار حادثه ای می شوند و یا در بیمارستان به یک باره فوت می کنند، اگر ازنظر سنی برای اهدای اعضا مناسب باشند، استفاده می کنیم.

زراعتیان گفت: در این روش 45 دقیقه ماساژ برای احیای بیمار انجام می شود و اگر این احیا موفق نبود ما ماساژ قلبی را ادامه می دهیم و هم زمان بیمار را به اتاق عمل منتقل می کنیم.

وی افزود: در این فاصله تیم کامل اهدای عضو متشکل از فرد رضایت گیر، هماهنگ کننده، متخصصین جراحی و دستیاران پزشکی که جمعاً به 70 نفر می رسند، در اتاق عمل حاضر و اگر رضایت برای اهدای عضو حاصل شود فرایند اهدا صورت می گیرد.

این متخصص قلب و عروق گفت: تا به امروز تیم پیوند اعضا دانشگاه علوم پزشکی ایران 14 مورد عمل اهدا بعد از ایست کامل قلب انجام داده است که در این نوع اهدا ما در اولین مورد موفق شدیم یک کلیه، در عمل دوم، 2 کلیه و در مریض های بعدی کلیه ها و کبد افراد را اهدا کردیم.

وی افزود: در آخرین مورد اهدا بعد از مرگ کامل، ما بیماری با آمبولی ریه داشتیم، آمبولی ریه یعنی لخته شدن خون در نقطه ای از بدن است که با ورود این لخته به شریان خون باعث ایست کامل قلب می شود.

سرپرست واحد فراهم آوری پیوند اعضا دانشگاه علوم پزشکی ایران تصریح کرد: تیم پزشکی برای این بیمار بیش از یک ساعت ماساژ قلبی انجام داد و بعد از آن برای اهدای عضو انتقال پیدا کرد و به پیوند اعضا ختم شد.

وی ادامه داد: طبق گزارش های جهانی این اولین بار در دنیا است که اعضای بیماری با مشکل آمبولی ریه اهدا شد و خوشبختانه گیرندگان اعضا با بهبودی کامل از بیمارستان مرخص شدند.

زراعتیان تشریح کرد: سن پیوند نسبت به سلامتی افراد متفاوت است و میزان سلامتی افراد و شرایط جسمی اهداکننده با انجام فرایند اهدا رابطه مستقیم دارد، یعنی گاهی اعضای یک شخص 70 ساله می تواند اهدا شود و گاهی کلیه یک فرد 40 ساله را نمی توان به بدن فرد دیگری انتقال داد، ولی برای فاز اول عمل اهدای عضو بعد از مرگ کامل سن اعضای اهداکنندگان زیر 50 سال مورد اهدا قرار می گیرد. 

این متخصص قلب و عروق با اشاره به مزیت های بالای این برنامه نوین گفت: افزایش پیوند پس از مرگ کامل باعث می شود تعداد مرگ ومیر در قدم اول 20 تا 30 درصد کاهش یابد. 

وی ادامه داد: خانواده این بیماران با توجه به فوت عزیزان خود و نبود راهی برای ادامه حیات این افراد راحت تر رضایت می دهند، همچنین با اهدای عضو این افراد تعداد بیمارانی که به دیالیز و ادامه درمان نیاز دارند نیز کمتر می شود و هزینه ها برای نظام بهداشت و سلامت کشور، کاهش می یابد.

زراعتیان گفت: میزان موفقیت اهدای اعضا بعد از مرگ قلبی نسبت به مغزی یکسان است.

سرپرست واحد فراهم آوری پیوند اعضا دانشگاه علوم پزشکی ایران ادامه داد: در آخرین مورد این نوع پیوند سلامتی فرد گیرنده به خوبی مدیریت و بیمار پس از 3 روز از بیمارستان مرخص شد که بهبودی به این سرعت برای فردی که کلیه دریافت کرده، نوعی معجزه است.

وی در پایان گفت: این تیم اهدای عضو، از 154 نفر تشکیل شده است که در بیمارستان فیروزگر مستقر هستند و تابه حال از افرادی که مرگ قلبی شده اند کلیه، کبد و قرنیه را به گیرندگان اعضا انتقال داده اند.