الزام به فک پلاک خودرو از طرف فروشنده

وقتی خودروی خود را می فروشید، انتظار دارید که تمامی مسئولیت های مربوط به مالکیت نیز به خریدار منتقل شود. اما گاهی خریدار در فک پلاک خودرو تعلل می کند و پلاک شما همچنان روی خودرویی است که دیگر در اختیار شما نیست. این وضعیت می تواند عواقب حقوقی، مالی و حتی کیفری جدی برای شما به عنوان فروشنده به همراه داشته باشد؛ بنابراین، ضروری است که با حقوق و راهکارهای قانونی خود برای الزام به فک پلاک آشنا باشید.

فک پلاک چیست و چرا برای فروشنده اینقدر مهم است؟ – اهمیت و ریسک ها

فک پلاک خودرو فرایندی است که طی آن پلاک قدیمی متعلق به فروشنده از روی خودرو برداشته شده و پلاک جدیدی با مشخصات خریدار بر روی آن نصب می شود. این اقدام بیش از یک جابجایی ساده پلاک است؛ فک پلاک، پیوند قانونی مالکیت و مسئولیت های مترتب بر آن را از فروشنده جدا کرده و به خریدار منتقل می کند. اهمیت این فرایند برای فروشنده به حدی بالاست که غفلت از آن می تواند منجر به دردسرهای جبران ناپذیری شود.

تعریف ساده فک پلاک خودرو

فک پلاک خودرو به معنای جدا کردن پلاک انتظامی فعلی خودرو و نصب پلاک جدیدی است که به نام و مشخصات مالک جدید (خریدار) ثبت شده است. این فرآیند در مراکز تعویض پلاک تحت نظارت نیروی انتظامی انجام می شود و لازمه آن احراز هویت خریدار، بررسی اصالت خودرو، و پرداخت عوارض و جرائم مربوط به وسیله نقلیه است. هدف اصلی از فک پلاک، انتقال رسمی مالکیت و مسئولیت های قانونی پلاک از فروشنده به خریدار است.

پلاک خودرو به مثابه کارت ملی شما

پلاک خودرو در نظام حقوقی و انتظامی ایران، حکم کارت ملی وسیله نقلیه را دارد. هر پلاک به یک شخص حقیقی یا حقوقی خاص تعلق داشته و تمامی اقدامات و تخلفات صورت گرفته با آن پلاک، مستقیماً به نام مالک ثبت می شود. این بدان معناست که تا زمانی که پلاک خودرو به نام شماست، در هر حادثه، تخلف یا جرمی که با آن خودرو اتفاق بیفتد، شما در وهله اول مسئول شناخته می شوید. این ارتباط مستقیم بین پلاک و هویت مالک، اهمیت فک پلاک را به سطحی حیاتی می رساند، چرا که عدم انجام آن، شما را در معرض خطرات و مسئولیت های غیرقابل پیش بینی قرار می دهد.

مهمترین ریسک ها و مسئولیت های فروشنده در صورت عدم فک پلاک

عدم فک پلاک پس از فروش خودرو می تواند تبعات گسترده و نامطلوبی برای فروشنده به همراه داشته باشد که از جمله مهمترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• جرائم رانندگی و تخلفات: کلیه جرائم رانندگی، اعم از جریمه های سرعت غیرمجاز، پارک ممنوع، ورود به طرح ترافیک، و تخلفات حادثه ساز، مستقیماً به نام مالک پلاک صادر می شود. حتی جریمه های تصویری که توسط دوربین ها ثبت می شوند، بدون توجه به هویت راننده، به حساب مالک پلاک واریز خواهند شد و ممکن است فروشنده مجبور به پرداخت جریمه هایی شود که خود مرتکب نشده است.
• تصادفات رانندگی و مسئولیت های مدنی و کیفری: در صورت وقوع هرگونه تصادف با خودرویی که هنوز پلاک آن به نام فروشنده است، وی ممکن است به عنوان مالک اولیه پلاک، درگیر پرونده های حقوقی و حتی کیفری شود. این مسئولیت ها شامل پرداخت دیه، جبران خسارت های مالی و جانی، و حتی مواجهه با اتهامات کیفری در صورت وقوع جرم با خودرو می شود.
• سوءاستفاده های احتمالی از خودرو: متاسفانه، در برخی موارد، خریداران سودجو ممکن است از خودرو برای انجام فعالیت های غیرقانونی مانند قاچاق، حمل مواد مخدر، یا ارتکاب سایر جرایم استفاده کنند. در این صورت، اولین کسی که مورد بازخواست قرار می گیرد، مالک پلاک است و فروشنده باید بی گناهی خود را ثابت کند که فرایندی زمان بر و پرهزینه خواهد بود.
• بدهی های مالیاتی و عوارض سالیانه خودرو: عوارض شهرداری، مالیات سالیانه خودرو، و سایر دیون مربوط به وسیله نقلیه تا زمان فک پلاک به نام فروشنده ثبت می شود و مسئولیت پرداخت آنها بر عهده وی خواهد بود. این بدهی ها می توانند به مرور زمان انباشته شده و مبالغ قابل توجهی را به فروشنده تحمیل کنند.
• امکان توقیف خودرو به نام شما: در صورتی که خریدار به دلایل دیگری (مانند بدهی مالی یا سایر جرایم) توسط مراجع قضایی تحت تعقیب قرار گیرد و دستور توقیف خودرو صادر شود، چون پلاک به نام فروشنده است، این توقیف در سوابق وی ثبت شده و ممکن است برای او مشکلاتی در زمینه معاملات آتی یا حتی خروج از کشور ایجاد کند.

تا زمانی که پلاک خودرو به نام شماست، مسئولیت کلیه جرائم، تخلفات و عواقب قانونی استفاده از آن وسیله نقلیه بر عهده شماست، حتی اگر خودرو دیگر در اختیار شما نباشد.

گام های پیشگیرانه برای فروشندگان: از بروز مشکل جلوگیری کنید!

بهترین راه برای جلوگیری از مشکلات ناشی از عدم فک پلاک، انجام اقدامات پیشگیرانه است. با رعایت چند نکته کلیدی در هنگام معامله، می توانید ریسک های احتمالی را به حداقل برسانید و از حقوق خود به نحو احسن محافظت کنید.

تنظیم قرارداد فروش هوشمندانه

قرارداد فروش خودرو، مهمترین سند بین فروشنده و خریدار است. تنظیم دقیق و هوشمندانه این قرارداد می تواند بسیاری از مشکلات آتی را برطرف کند.

• ضرورت درج بندهای شفاف در مورد زمان و مسئولیت فک پلاک توسط خریدار: حتماً در قرارداد قید کنید که مسئولیت فک پلاک و تعویض آن بر عهده خریدار است و زمان مشخصی برای انجام این کار تعیین کنید (مثلاً حداکثر 5 تا 7 روز کاری پس از تحویل خودرو).
• تعیین جریمه دیرکرد (وجه التزام) برای هر روز تأخیر در فک پلاک: برای اطمینان از انجام به موقع تعهد، بندی در قرارداد اضافه کنید که خریدار در صورت تأخیر در فک پلاک، به ازای هر روز تأخیر، مبلغ مشخصی را به عنوان جریمه (وجه التزام) به فروشنده پرداخت کند. این بند اهرم فشاری قوی برای ترغیب خریدار به انجام تعهداتش است.
• ارائه نمونه ای از بند پیشنهادی قرارداد: به عنوان مثال، می توانید بند زیر را در قرارداد خود درج کنید:

  ماده X: تعهدات مربوط به تعویض پلاک

  خریدار متعهد می گردد حداکثر ظرف مدت [مثلاً 5] روز کاری پس از تحویل خودرو و امضای این مبایعه نامه، نسبت به مراجعه به مراکز تعویض پلاک و انجام کلیه اقدامات قانونی لازم جهت فک پلاک متعلق به فروشنده و نصب پلاک جدید به نام خود اقدام نماید.

  در صورت هرگونه تأخیر در انجام تعهد فوق، خریدار متعهد به پرداخت مبلغ [مثلاً 500.000] ریال به ازای هر روز تأخیر، به عنوان وجه التزام قراردادی به فروشنده می باشد و این مبلغ قابل کسر از باقیمانده ثمن معامله (در صورت وجود) یا مطالبه جداگانه توسط فروشنده خواهد بود. مسئولیت کلیه جرائم، تخلفات و حوادث رانندگی که پس از تاریخ تحویل خودرو و تا قبل از فک پلاک اتفاق افتد، به طور کامل بر عهده خریدار است.

استفاده صحیح از وکالت نامه تعویض پلاک

در بسیاری از موارد، فروشنده برای تسهیل روند کار، به خریدار وکالت نامه ای برای تعویض پلاک می دهد. اما این وکالت نامه باید با دقت فراوان تنظیم شود.

• نکات کلیدی در تنظیم وکالت نامه (مدت اعتبار محدود و کوتاه، حدود اختیارات دقیق): وکالت نامه را با مدت اعتبار بسیار محدود (مثلاً 5 تا 10 روز) و اختیارات مشخص و منحصر به فرد تعویض پلاک تنظیم کنید. از اعطای وکالت نامه های کلی و نامحدود جداً خودداری کنید.
• چرا وکالت نامه های بلندمدت یا بلاعزل می توانند فاجعه بار باشند؟ وکالت نامه های بلندمدت یا بلاعزل، به خریدار این امکان را می دهند که خودرو را بدون فک پلاک، به شخص ثالثی منتقل کند و زنجیره مسئولیت های فروشنده ادامه پیدا کند. همچنین، در صورت فوت خریدار یا هرگونه مشکل دیگر، باطل کردن چنین وکالت نامه ای دشوار یا ناممکن خواهد بود.

حفظ سند مالکیت خودرو (برگ سبز) به عنوان اهرم فشار

بسیاری از فروشندگان برای ایجاد اهرم فشار بر خریدار جهت تسریع در فک پلاک، برگ سبز یا سند مالکیت خودرو را نزد خود نگه می دارند تا زمانی که فرایند تعویض پلاک به اتمام برسد.

• آیا می توانیم سند را نزد خود نگه داریم؟ جوانب قانونی و عملی آن: از نظر قانونی، اگر در قرارداد قید شود که سند مالکیت پس از فک پلاک تحویل خریدار خواهد شد، این اقدام بلامانع است. اما باید توجه داشت که این روش همیشه بدون مشکل نیست، چرا که خریدار برای برخی امور اداری یا فروش مجدد ممکن است به سند نیاز پیدا کند. با این حال، به عنوان یک اهرم فشار، بسیار مؤثر است.

پیگیری فعالانه تا فک پلاک

پس از تنظیم قرارداد و تحویل خودرو، نباید منتظر بمانید تا خریدار به تنهایی اقدام کند.

• اصرار بر حضور همزمان در مرکز تعویض پلاک: بهترین و مطمئن ترین روش، این است که در زمان مشخص شده، همراه با خریدار به مرکز تعویض پلاک مراجعه کرده و مراحل را تا انتها دنبال کنید. این اقدام احتمال بروز هرگونه مشکلی را به حداقل می رساند و اطمینان خاطر کامل را برای شما به ارمغان می آورد.

راهکارهای حقوقی برای الزام به فک پلاک (وقتی مشکل پیش آمد)

اگر با وجود تمام تدابیر پیشگیرانه، خریدار از فک پلاک امتناع ورزید یا تعلل کرد، فروشنده باید از طریق مراجع قانونی اقدام کند. این اقدامات شامل ارسال اظهارنامه و طرح دعوا در دادگاه می شود.

گام اول: ارسال اظهارنامه رسمی به خریدار

اولین قدم رسمی و حقوقی برای الزام خریدار به فک پلاک، ارسال اظهارنامه است.

• هدف و کاربرد حقوقی اظهارنامه: اتمام حجت و مستندسازی تخلف خریدار: اظهارنامه یک ابزار حقوقی برای اعلام رسمی خواسته و اتمام حجت با طرف مقابل است. ارسال اظهارنامه نشان می دهد که شما به عنوان فروشنده، به تعهدات خود عمل کرده و از خریدار خواسته اید که به تعهدش (فک پلاک) عمل کند. این سند در صورت طرح دعوا در دادگاه، به عنوان مدرکی دال بر تخلف خریدار و تلاش شما برای حل مسالمت آمیز موضوع، مورد استناد قرار خواهد گرفت.
• نمونه اظهارنامه الزام به فک پلاک خودرو:

  
  بسمه تعالی
  
  ریاست محترم / سرپرست محترم
  دفتر خدمات الکترونیک قضایی [نام شهرستان]
  
  اظهارنامه
  
  مخاطب/اظهارشونده:
  نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی خریدار]
  کد ملی: [کد ملی خریدار]
  نشانی: [نشانی کامل خریدار]
  شماره تماس: [شماره تماس خریدار]
  
  اظهارکننده:
  نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی فروشنده]
  کد ملی: [کد ملی فروشنده]
  نشانی: [نشانی کامل فروشنده]
  شماره تماس: [شماره تماس فروشنده]
  
  موضوع اظهارنامه: الزام به فک پلاک خودرو به شماره انتظامی [شماره پلاک]
  
  خلاصه اظهارات:
  با سلام و احترام؛
  احتراماً به استحضار می رساند:
  1. اینجانب اظهارکننده مالک خودروی سواری [نوع خودرو، مثلاً پراید] مدل [سال ساخت] به شماره موتور [شماره موتور] و شماره شاسی [شماره شاسی] و پلاک انتظامی [شماره پلاک] (متعلق به اینجانب) می باشم.
  2. به موجب مبایعه نامه عادی/رسمی شماره [شماره مبایعه نامه در صورت وجود] مورخ [تاریخ قرارداد]، اینجانب خودروی مذکور را به مخاطب/اظهارشونده فوق الذکر فروخته و تحویل ایشان نمودم.
  3. در قرارداد فوق الذکر، مقرر گردید که مخاطب محترم حداکثر ظرف مدت [مدت تعیین شده در قرارداد، مثلاً 5 روز] از تاریخ تحویل خودرو، نسبت به مراجعه به مراکز تعویض پلاک و انجام کلیه تشریفات قانونی جهت فک پلاک متعلق به اینجانب و نصب پلاک جدید اقدام نماید.
  4. علیرغم انقضای مهلت مقرر و تذکرات مکرر اینجانب، متاسفانه مخاطب تاکنون از انجام تعهد خود در خصوص فک پلاک خودرو امتناع ورزیده است.
  5. به دلیل عدم فک پلاک، کلیه مسئولیت ها و تبعات قانونی اعم از جرائم رانندگی، عوارض، بدهی های مالیاتی و احتمالی حوادث و جرایم، همچنان متوجه اینجانب می باشد که موجب تضرر و سلب آرامش خاطر اینجانب گردیده است.
  لذا به موجب این اظهارنامه، رسماً از مخاطب محترم تقاضا می گردد حداکثر ظرف مدت [مثلاً 3] روز کاری از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، نسبت به مراجعه به مرکز تعویض پلاک و انجام کلیه اقدامات لازم جهت فک پلاک خودروی مذکور اقدام نماید. بدیهی است در غیر این صورت، اینجانب جهت احقاق حقوق قانونی خود، ناچار به طرح دعوا در مراجع قضایی و مطالبه کلیه خسارات وارده خواهم بود.
  
  با تشکر و احترام
  نام و نام خانوادگی اظهارکننده
  تاریخ و امضا
  

• نحوه تکمیل و ارسال اظهارنامه از طریق دفاتر خدمات قضایی: برای ارسال اظهارنامه، باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید. فرم اظهارنامه را به دقت پر کرده و اصل مبایعه نامه و کپی کارت ملی خود را نیز ارائه دهید. پس از پرداخت هزینه، اظهارنامه به صورت رسمی به آدرس خریدار ابلاغ خواهد شد.

گام دوم: طرح دعوای الزام به فک پلاک و توقیف خودرو در دادگاه

اگر اظهارنامه نیز کارساز نبود و خریدار همچنان به تعهد خود عمل نکرد، آخرین و قاطع ترین راهکار، طرح دعوا در دادگاه است.

الف) چه کسی می تواند دادخواست دهد؟

در شرایطی که پس از فروش خودرو، خریدار از انجام مراحل فک پلاک و تعویض آن خودداری می کند، فروشنده به عنوان مالک قانونی پلاک انتظامی و شخصی که مسئولیت های ناشی از آن متوجه وی است، حق طرح دعوای الزام به فک پلاک را دارد. این تأکید بر حق فروشنده، به دلیل حفظ منافع و جلوگیری از تحمیل مسئولیت های ناشی از تخلفات یا حوادث احتمالی است.

ب) صلاحیت دادگاه

دعوای الزام به فک پلاک، یک دعوای حقوقی غیرمالی محسوب می شود و رسیدگی به آن در صلاحیت دادگاه حقوقی است. از نظر مکانی، دادخواست باید در دادگاه محل اقامت خوانده (خریدار) یا در صورت امکان، در دادگاه محل تنظیم قرارداد فروش خودرو تقدیم شود.

ج) خواسته اصلی و خواسته حیاتی فرعی (دستور موقت)

• خواسته اصلی: در دادخواست، خواسته اصلی شما «الزام خوانده به فک پلاک خودرو به شماره انتظامی [شماره پلاک] و انتقال آن به نام خود» خواهد بود.
• خواسته حیاتی فرعی: درخواست صدور دستور موقت مبنی بر توقیف فیزیکی خودرو: این بخش بسیار مهم است. می توانید در ضمن دادخواست یا حتی به صورت جداگانه، از دادگاه درخواست صدور دستور موقت مبنی بر «منع از به حرکت درآوردن خودرو» یا «توقیف فیزیکی خودرو» را مطرح کنید. این دستور موقت، یک اقدام پیشگیرانه قضایی است که تا زمان رسیدگی به پرونده اصلی، خودرو را متوقف کرده و از ادامه سوءاستفاده یا ایجاد مسئولیت بیشتر برای فروشنده جلوگیری می کند. استناد به نظریه مشورتی شماره ۳۰۸۶/۹۵/۷ مورخ ۱۳۹۵/۱۱/۲۷ اداره کل حقوقی قوه قضاییه، درخواست چنین دستوری را قانونی و ممکن می داند.

د) مدارک لازم برای طرح دادخواست

برای طرح دعوای الزام به فک پلاک، باید مدارک زیر را آماده و به دادگاه ارائه دهید:

• قرارداد فروش (مبایعه نامه) خودرو: اصل یا کپی مصدق قرارداد که دال بر فروش خودرو و تعهدات طرفین است.
• سند مالکیت خودرو (برگ سبز، سند کمپانی): این اسناد نشان دهنده مالکیت قبلی شما و شماره پلاک فعلی است.
• وکالت نامه (در صورت وجود و اعتبار آن): اگر به خریدار وکالت نامه داده اید، اصل یا کپی مصدق آن را نیز ارائه دهید تا اثبات شود خریدار از اختیارات لازم برای فک پلاک برخوردار بوده است.
• رونوشت شناسنامه و کارت ملی خواهان (فروشنده): برای احراز هویت شما به عنوان خواهان.
• رسید و متن اظهارنامه ارسالی (به عنوان دلیل اتمام حجت): همان اظهارنامه ای که قبلاً برای خریدار ارسال کرده اید، به عنوان مدرکی که نشان می دهد شما سعی در حل مسالمت آمیز موضوع داشته اید.
• گواهی عدم حضور در مرکز تعویض پلاک (در صورت امکان): اگر در موعد مقرر به همراه خریدار به مرکز تعویض پلاک مراجعه کرده اید و او حاضر نشده، می توانید گواهی عدم حضور دریافت کنید.
• سایر مستندات (مثلاً اخطاریه های جریمه به نام فروشنده): هرگونه مدرکی که نشان دهنده وارد آمدن خسارت یا مسئولیت به شما به دلیل عدم فک پلاک است، مانند برگه های جریمه یا اخطاریه های دولتی.

مراحل نگارش و تقدیم دادخواست الزام به فک پلاک از سوی فروشنده

نگارش و تقدیم دادخواست نیازمند دقت و آشنایی با جزئیات حقوقی است. رعایت اصول نگارشی و ذکر صحیح خواسته و دلایل، نقش مهمی در موفقیت پرونده شما دارد.

نمونه دادخواست الزام به فک پلاک خودرو از طرف فروشنده

بسمه تعالی

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]

خواهان:
نام و نام خانوادگی: [نام کامل فروشنده]
کد ملی: [کد ملی فروشنده]
نشانی اقامتگاه: [نشانی کامل پستی فروشنده]
شماره تماس: [شماره تماس فروشنده]

خوانده:
نام و نام خانوادگی: [نام کامل خریدار]
کد ملی: [کد ملی خریدار]
نشانی اقامتگاه: [نشانی کامل پستی خریدار]
شماره تماس: [شماره تماس خریدار]

وکیل یا نماینده قانونی: (در صورت وجود)
نام و نام خانوادگی: [نام وکیل]
نشانی: [نشانی وکیل]

خواسته:
۱. الزام خوانده به فک پلاک خودروی سواری [نوع خودرو، مثال: پراید] مدل [سال ساخت] به شماره انتظامی [شماره پلاک] و نصب پلاک جدید به نام خود.
۲. صدور دستور موقت مبنی بر توقیف فیزیکی خودروی مذکور تا تعیین تکلیف نهایی پرونده.
۳. مطالبه کلیه خسارات و هزینه های دادرسی.

دلایل و منضمات:
۱. تصویر مصدق مبایعه نامه عادی/رسمی مورخ [تاریخ قرارداد].
۲. تصویر مصدق سند مالکیت خودرو (برگ سبز) و سند کمپانی.
۳. تصویر مصدق اظهارنامه ابلاغ شده به خوانده به شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ ابلاغ].
۴. تصویر مصدق شناسنامه و کارت ملی خواهان.
۵. تصویر مصدق گواهی عدم حضور در مرکز تعویض پلاک (در صورت وجود).
۶. (سایر مستندات و مدارک از قبیل برگه های جریمه، اخطاریه ها و ...)

شرح دادخواست:
با سلام و عرض ادب؛
احتراماً به استحضار عالی می رساند:
۱. اینجانب خواهان، مالک رسمی خودروی سواری [نوع خودرو، مثال: پراید] مدل [سال ساخت] به شماره موتور [شماره موتور] و شماره شاسی [شماره شاسی] و پلاک انتظامی [شماره پلاک] بوده ام که به موجب مبایعه نامه عادی/رسمی پیوست مورخ [تاریخ قرارداد]، خودروی مذکور را به خوانده محترم آقای/خانم [نام خریدار] فروخته و تحویل ایشان نمودم.
۲. بر اساس عرف معمول و همچنین به تصریح بند [شماره بند مربوطه در قرارداد] از مبایعه نامه فوق الذکر، خوانده محترم متعهد گردید حداکثر ظرف مدت [مدت تعیین شده در قرارداد] روز پس از تاریخ تحویل خودرو، جهت فک پلاک متعلق به اینجانب و نصب پلاک جدید به نام خود به مرکز تعویض پلاک مراجعه و اقدامات لازم را مبذول دارد.
۳. متاسفانه، علی رغم انقضای مهلت مقرر و پیگیری های مکرر اینجانب، خوانده محترم تاکنون از انجام تعهد قانونی و قراردادی خود امتناع ورزیده است. اینجانب در تاریخ [تاریخ ارسال اظهارنامه] با ارسال اظهارنامه شماره [شماره اظهارنامه] که تصویر مصدق آن پیوست دادخواست حاضر است، مراتب را رسماً به ایشان ابلاغ و اتمام حجت نمودم، اما پاسخی دریافت نشد و خوانده همچنان در انجام تعهد خود قصور می ورزد.
۴. نظر به اینکه پلاک انتظامی خودرو همچنان به نام اینجانب می باشد، کلیه مسئولیت های حقوقی، انتظامی و کیفری ناشی از استفاده از خودرو، از جمله جرائم رانندگی، بدهی های مالیاتی، عوارض و حتی حوادث احتمالی، متوجه اینجانب می گردد که این وضعیت موجب تضرر و سلب آسایش خاطر اینجانب شده است.
۵. با عنایت به اینکه عدم فک پلاک توسط خوانده می تواند منجر به ورود خسارات جبران ناپذیری به اینجانب شود، و با استناد به نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه به شماره ۳۰۸۶/۹۵/۷ مورخ ۱۳۹۵/۱۱/۲۷ که صدور دستور موقت مبنی بر توقیف فیزیکی خودرو با پلاک متعلق به خواهان را قانونی و ممکن دانسته است، از محضر محترم دادگاه تقاضای رسیدگی و صدور دستور موقت بر توقیف فیزیکی خودروی مذکور را دارم.
۶. لذا با تقدیم این دادخواست، از محضر دادگاه محترم استدعا دارم که پس از احراز صحت مراتب و صدور دستور موقت، نسبت به صدور حکم شایسته مبنی بر الزام خوانده به فک پلاک خودروی مذکور و همچنین محکومیت ایشان به پرداخت کلیه خسارات و هزینه های دادرسی در حق اینجانب خواهان، اقدام فرمایید.

با تجدید احترام
نام و نام خانوادگی خواهان (فروشنده)
تاریخ و امضا

فرآیند ثبت و پیگیری دادخواست

پس از آماده سازی دادخواست و مدارک لازم، باید مراحل اداری ثبت و پیگیری آن را طی کنید:

1. مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: تمامی دادخواست ها و اوراق قضایی از طریق این دفاتر ثبت و به دادگاه ارسال می شوند.
2. پرداخت هزینه های دادرسی: شامل هزینه ابطال تمبر و سایر هزینه های مربوط به ثبت دادخواست.
3. پیگیری روند پرونده از طریق سامانه ثنا: با ثبت نام در سامانه ثنا، می توانید وضعیت پرونده خود را به صورت آنلاین پیگیری کنید، از زمان جلسات دادگاه و ابلاغ ها مطلع شوید.
4. نقش کارشناس دادگستری در این پرونده ها (در صورت لزوم): در برخی موارد، دادگاه ممکن است برای بررسی اصالت اسناد یا سایر موارد، نیاز به ارجاع پرونده به کارشناس رسمی دادگستری داشته باشد.

قوانین و مقررات کلیدی مرتبط با فک پلاک (با توضیحات ساده)

آشنایی با قوانین و مقررات مرتبط، به فروشنده کمک می کند تا با آگاهی کامل از حقوق خود، اقدامات لازم را انجام دهد و در دفاع از حقوق خویش قوی تر عمل کند.

ماده ۲۹ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی

یکی از مهمترین مواد قانونی در زمینه نقل و انتقال خودرو، ماده ۲۹ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی است که تصریح می کند: «نقل و انتقال خودرو به موجب سند رسمی انجام می شود، دارندگان وسایل نقلیه مکلفند قبل از هرگونه نقل و انتقال وسایل مذکور در دفاتر اسناد رسمی، ابتدا به ادارات راهنمایی و رانندگی یا مراکز تعیین شده از سوی راهنمایی و رانندگی برای بررسی اصالت وسیله نقلیه، هویت مالک، پرداخت جریمه ها و دیون معوق و تعویض پلاک به نام مالک جدید مراجعه نمایند.» این ماده به صراحت بر لزوم مراجعه به مراکز تعویض پلاک پیش از تنظیم سند رسمی تأکید دارد.

آیین نامه اجرایی ماده ۲۹

آیین نامه اجرایی ماده ۲۹ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، جزئیات و رویه های اجرایی این ماده را تشریح می کند. این آیین نامه وظایف و مسئولیت های ادارات راهنمایی و رانندگی، مراکز تعویض پلاک و دفاتر اسناد رسمی را در خصوص فرایند نقل و انتقال و تعویض پلاک مشخص می سازد. به عنوان مثال، در ماده ۲ این آیین نامه آمده است که دارندگان وسایل نقلیه یا نماینده قانونی آنان مکلفند قبل از هر گونه نقل و انتقال وسیله نقلیه در دفاتر اسناد رسمی، ابتدا به ادارات راهنمایی و رانندگی و یا مراکز تعویض پلاک مراجعه نمایند.

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

یکی از نقاط قوت در پرونده های الزام به فک پلاک، استناد به نظریه مشورتی شماره ۳۰۸۶/۹۵/۷ مورخ ۱۳۹۵/۱۱/۲۷ اداره کل حقوقی قوه قضاییه است. این نظریه به صراحت بیان می دارد که در چنین دعاوی، درخواست صدور دستور موقت مبنی بر منع از به حرکت درآوردن خودرو یا توقیف فیزیکی آن، قانونی و ممکن است. این نظریه، ابزار قدرتمندی را در اختیار فروشنده قرار می دهد تا از سوءاستفاده های احتمالی خریدار تا زمان رسیدگی نهایی به پرونده جلوگیری کند.

مسئولیت های کیفری و مدنی مالک پلاک

مطابق اصول حقوقی، مالک پلاک مسئولیت های مدنی و کیفری گسترده ای دارد. در صورت وقوع هرگونه تصادف یا تخلفی که منجر به خسارت جانی یا مالی شود، مالک پلاک در وهله اول مسئول جبران خسارت شناخته می شود. همچنین، در صورت استفاده از خودرو در ارتکاب جرایم، مالک پلاک ممکن است با اتهامات کیفری مواجه شود و برای اثبات بی گناهی خود متحمل زحمات فراوانی گردد. این مسئولیت ها تأکید مضاعفی بر اهمیت حیاتی فک پلاک برای فروشنده است.

جمع بندی و توصیه های نهایی

فک پلاک خودرو پس از فروش، تنها یک اقدام اداری ساده نیست، بلکه یک ضرورت حقوقی حیاتی برای هر فروشنده است. مسئولیت های مدنی، کیفری و مالی که در صورت عدم فک پلاک متوجه فروشنده می شود، بسیار گسترده و گاه جبران ناپذیر است. از این رو، تاکید بر اقدامات پیشگیرانه نظیر تنظیم دقیق و هوشمندانه قرارداد، استفاده صحیح از وکالت نامه با مدت زمان محدود و در صورت لزوم، نگهداری برگ سبز خودرو تا اتمام فرایند تعویض پلاک، می تواند شما را از بسیاری از مشکلات آتی مصون بدارد.

در صورتی که با وجود تمامی تمهیدات، خریدار از انجام تعهد خود سر باز زد، تعلل جایز نیست و باید با جدیت و به موقع از طریق ارسال اظهارنامه رسمی و در صورت لزوم، طرح دعوای الزام به فک پلاک در مراجع قضایی اقدام نمایید. شناخت قوانین مرتبط و استفاده از ابزارهای حقوقی نظیر درخواست دستور موقت توقیف خودرو، به شما کمک می کند تا حقوق خود را به نحو کامل استیفا کنید. در مواجهه با پیچیدگی های حقوقی، همواره توصیه می شود برای تسریع در روند پرونده و اطمینان از صحت اقدامات، از مشاوره وکلای متخصص در این زمینه بهره مند شوید.