از ثبت کنوانسیون تهران تا نقش راهبردی در سازمان راپمی

مدیرکل دفتر بررسی و مقابله با آلودگی های دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در رابطه با اهم اقدامات این کشور در دوران پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی بیان کرد: یکی از مهمترین اقدامات، ورود سازمان حفاظت محیط زیست به حوزه دریا به ویژه مدیریت و حفاظت محیط زیست دریایی کشور در خلیج فارس، دریای عمان و خزر و تقویت و گسترش بخش دریایی سازمان در چند مرحله بود.

به گزارش آزیلاز، امید صدیقی در رابطه با اهم اقدامات این سازمان پس از پیروزی انقلاب اسلامی، بیان کرد: یکی از مهمترین اقدامات، ورود سازمان حفاظت محیط زیست به حوزه دریا به ویژه مدیریت و حفاظت محیط زیست دریایی کشور در خلیج فارس، دریای عمان و خزر و تقویت و گسترش بخش دریایی سازمان در چند مرحله بود.

وی ادامه داد: در همین راستا، تصویب و الحاق کشور به کنوانسیون حفاظت از محیط زیست دریایی خلیج فارس و دریای عمان (کنوانسیون کویت- سازمان راپمی) در سال 1358 با مرجعیت سازمان حفاظت محیط زیست انجام شد. شروع مطالعات در حوزه محیط زیست دریایی کشور در دهه 60 و ایجاد تشکیلات و ساختار مستقل حفاظت محیط زیست دریایی در سازمان در اواخر دهه 60 تحت عنوان دفتر محیط زیست دریایی زیر نظر رییس سازمان حفاظت محیط زیست  نیز دیگر اتفاق بزرگی بود که پس از ورود جدی سازمان به حوزه دریا اتفاق افتاد.

مدیرکل دفتر بررسی و مقابله با آلودگی های دریایی بیان کرد: همچنین تقویت و گسترش فعالیت های دفتر محیط زیست دریایی سازمان در سطح ملی و بین المللی و شروع برنامه های مختلف در دریای خزر ، خلیج فارس و دریای عمان از دهه  70 میلادی در دستور کار قرار گرفت.

صدیقی با بیان اینکه اوج گسترش و توسعه بخش محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در دهه 80 شکل گرفت، تصریح کرد: در سال 1386 دفتر محیط زیست دریایی سازمان به معاونت محیط زیست دریایی ارتقاء یافت و سازمان حفاظت محیط زیست با این معاونت شامل سه دفتر تخصصی زیست بوم های دریایی، مدیریت سواحل و بررسی و مقابله با آلودگی های دریایی با شرح وظایف وسیع تر، توان فنی بیشتر و بطور گسترده نسبت به اجرای برنامه ها و شرح وظایف در زمینه حفاظت و مدیریت محیط زیست دریایی خلیج فارس، دریای عمان و خزر اقدام کرد.

وی افزود: در دهه 80، معاونت محیط زیست دریایی سازمان با همکاری سایر دستگاه ها برنامه بین المللی محیط زیست دریای خزر را راه اندازی و در سال 82 و بعد از تلاشی چند ساله و در تعامل و همکاری با کشورهای حاشیه خزر، کنوانسیون حفاظت از محیط زیست دریای خزر با عضویت پنج کشور عضو در تهران را با امضا وزرای محیط زیست کشورهای عضو نهایی و به تصویب رساند، به طوری که این کنوانسیون بنام «کنوانسیون تهران» ثبت شده و در تمام جهان شناخته شده است که افتخاری برای کشور است. در ادامه و بعد از تصویب و الحاق کشورهای عضو توسط مجالس (پارلمان) آنها، در 21 مرداد 1385 کنوانسیون تهران لازم الاجرا شد.

مدیرکل دفتر بررسی و مقابله با آلودگی های دریایی اضافه کرد: در همین دهه 80 ، همکاری جمهوری اسلامی ایران در حوزه محیط زیست دریایی با کشورهای حاشیه خلیج فارس بویژه در چارچوب کنوانسیون کویت و سازمان راپمی گسترش یافت، به طوری که چندین گشت تحقیقاتی اقیانوس نگاری محیط زیست دریایی خلیج فارس و دریای عمان با حضور تمامی کشورهای عضو (عربستان سعودی، کویت، قطر، امارات متحده عربی، عمان، بحرین؛ عراق ) با هدایت، مدیریت و راهبری جمهوری اسلامی ایران و با کشتی ایرانی و حضور کامل محققین و متخصصین ایرانی از سازمان محیط زیست و سایر دستگاه ها با موفقیت و کیفیت بالا انجام شد و به همین جهت  کنوانسیون کویت از ایران و سازمان حفاظت محیط زیست بطور ویژه تقدیر کرد. این درحالی بود که در سال های قبل انجام گشت های تحقیقاتی اقیانوس نگاری و بررسی محیط زیست دریایی منطقه توسط کشورهای خارجی انجام می شد.

صدیقی با تاکید بر اینکه در کل منطقه خلیج فارس و دریای عمان، متخصصین کشور از سازمان حفاظت محیط زیست و سایر ارگان های دریایی حضور یافته و در بسیاری از زمینه ها در کل منطقه برتر بوده و نقش پیشرو داشته و دارند، گفت:  در دهه 80 برنامه های زیست محیطی متعددی در خصوص پایش و حفاظت محیط زیست دریای خزر و خلیج فارس و دریای عمان اجرا شد و ساختار بخش دریایی سازمان در ستاد و در استان های ساحلی توسعه و تجهیز شد. همچنین چندین ایستگاه تحقیقاتی و پایش با تجهیزات تخصصی در مناطق ساحلی جنوب و شمال کشور احداث، تجهیز و راه اندازی شد.

وی با بیان اینکه این اقدامات در دهه های بعدی نیز با قدرت ادامه پیدا کرده است، اظهار کرد: در دهه 90 بخش عمده ای از ضوابط و دستورالعمل های حوزه محیط زیست دریایی در زمینه پایش و مقابله با آلودگی های دریایی، بازیافت شناورها، استانداردهای تخلیه به دریا، ارزیابی خسارات ناشی از آلودگی ها در دریا و … در راستای نظام مند شدن فعالیت های دریایی و مدیریت نظام مند و سازگار با محیط زیست دریا تدوین و تصویب و اجرایی شد.

مدیرکل دفتر بررسی و مقابله با آلودگی های دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه با اهم اقدامات این معاونت در دولت سیزدهم نیز اشاره کرد و گفت: پایش و بررسی وضعیت منابع آلاینده دریا ازجمله سکوها و خطوط انتقال نفتی، پایش و بررسی وضعیت پالایشگاه ها، پتروشیمی ها، بنادر خدماتی و تجاری، سامان دهی و مدیریت نظام مند اسقاط (بازیافت) شناورها طبق ضوابط محیط زیستی، تدوین، تصویب و ابلاغ ضوابط تخلیه پسماند و سایر مواد در دریا، پایش و مدیریت لایروبی و لایریزی در دریا، بررسی آلودگی عناصر سمی فلزات سنگین، ترکیبات هیدروکربنی و ذرات میکروپلاستیک در سواحل مکران و برنامه اقدام ملی پایش و مدیریت آلودگی های پلاستیک و میکروپلاستیک محیط زیست دریایی خلیج فارس، دریای عمان و خزر ازجمله این اقدامات هستند.

صدیقی یکی از اقدامات بسیار مهم را تکمیل طرح عظیم تصفیه خانه پساب صنعتی مجتمع پتروشیمی بندر امام، با ظرفیت تصفیه 40 هزار متر مکعب  فاضلاب صنعتی در نتیجه پیگیری های سازمان حفاظت محیط زیست و همکاری پتروشیمی بندر امام و مدیریت منطقه ویژه پتروشیمی ماهشهر دانست و گفت: با بهره برداری از این طرح، فاضلاب صنعتی و بهداشتی مجتمع پتروشیمی بندر امام تصفیه و در حد مجاز و طبق استانداردهای محیط زیست تصفیه و تخلیه خواهد شد و بدین ترتیب بخش عمده ای از آلودگی های منتهی به دریا حذف و کاهش خواهد یافت. همچنین با بازچرخانی و استفاده مجدد فاضلاب صنعتی و بهداشتی تصفیه شده و استفاده مجدد آن در مجتمع، حجم زیادی از برداشت آب شیرین از رودخانه کارون حذف خواهد شد.

وی درباره سامان دهی و نظام مند کردن فعالیت اسقاط (بازیافت) شناورها مطابق ضوابط و دستورالعمل های محیط زیست توضیح داد: دستورالعمل محیط زیستی بازیافت (اسقاط) شناورها تهیه و در سال 1401 از طرف مقام عالی سازمان ابلاغ شد. همچنین سایت های کشتی سازی و تعمیر شناورها که زیر ساخت های اولیه برای عملیات اسقاط را داشتند و متقاضی اسقاط کشتی ها بودند، بررسی و مشخص شد. الزامات و ضوابط محیط زیستی برای تکمیل زیر ساخت و پوشش ضوابط به این سایت ها ابلاغ شد و طی پیگیری های صورت گرفته در سال جاری ، برخی از این سایت ها بخش عمده زیر ساخت ها را تکمیل و الزامات را پوشش داده و بزودی با تکمیل برخی موارد باقیمانده ، مجوز بازیافت شناورها را دریافت خواهند کرد.

مدیرکل دفتر بررسی و مقابله با آلودگی های دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر موضوع نوسازی خطوط انتقال نفت فرسوده، گفت: در این راستا با پیگیری های مستمر معاونت محیط زیست دریایی به ویژه دفتر بررسی و مقابله با آلودگی های دریایی، پروژه نوسازی خط لوله ابوذر منطقه خارک، توسط شرکت نفت فلات قاره تامین اعتبار شد و با صدور مجوز سازمان محیط زیست توسط شرکت های توانمندهای داخلی شروع می شود با نوسازی این خط لوله بسیار قدیمی و فرسوده، بخش عمده ای از حوادث نشت نفت و آلودگی های ناشی از آن کاهش و حذف خواهد شد و علاوه بر جلوگیری از اتلاف منابع ، بطور قابل ملاحظه ای آلودگی های نفتی در این منطقه کاهش خواهد یافت.

براساس گزارش روابط عمومی سازمان حفاظت محیط زیست، صدیقی در پایان درباره تکمیل تصفیه خانه های فاضلاب شهرهای ساحلی نیز بیان کرد: تصفیه خانه فاضلاب شهر آبادان با پیشرفت 96 درصدی که با پیگیری های سازمان حفاظت محیط زیست و تلاش مجموعه وزارت نیرو (معاونت آب و آبفا) آماده بهره برداری شده است. تکمیل شبکه های جمع آوری و تصفیه خانه های فاضلاب شهری به منظور جلوگیری از آلودگی دریا و رودخانه های منتهی به دریا و همچنین استفاده مجدد از فاضلاب تصفیه شده و کاهش برداشت آب های سطحی و زیر زمینی، یکی از برنامه ها و اقدامات مهم محیط زیستی است که از طرف معاونت محیط زیست دریایی و تالاب ها بطور مستمر پیگیری می شود.

پایان خبر آزیلاز