عدم ثبت چک در سامانه صیاد

عدم ثبت چک در سامانه صیاد، به معنای از دست دادن خاصیت سند تجاری آن و تبدیل شدن به یک سند عادی است که منجر به محرومیت از مزایای قانونی ویژه چک های صیادی می شود. این وضعیت امکان برگشت زدن چک از طریق بانک را از بین برده و پیگیری وصول وجه را دشوارتر و طولانی تر می کند.

قانون جدید چک با هدف افزایش شفافیت و کاهش آمار چک های برگشتی، سامانه صیاد را معرفی کرده است. این سامانه، صدور، دریافت و انتقال چک را منوط به ثبت اطلاعات دقیق در آن می داند. در حالی که عدم ثبت چک صیادی جرم کیفری محسوب نمی شود، اما پیامدهای حقوقی و مالی قابل توجهی برای صادرکننده و گیرنده به دنبال دارد. از دست دادن اعتبار تجاری، نیاز به پیگیری قضایی طولانی تر و عدم امکان استفاده از مزایای سند تجاری از جمله این عواقب هستند. در این مقاله به بررسی جامع مبانی قانونی، پیامدها، و راهکارهای عملی در مواجهه با چک های ثبت نشده در سامانه صیاد خواهیم پرداخت.

مبانی قانونی: الزامات ثبت چک صیادی در قانون جدید چک

با تصویب قانون جدید صدور چک، تحولی اساسی در نحوه تعاملات مالی مبتنی بر چک رخ داد. هدف اصلی این اصلاحات، افزایش امنیت، شفافیت و کاهش سوءاستفاده ها از این اسناد تجاری بود. هسته مرکزی این تغییرات، سامانه صیاد است که به عنوان یک بستر یکپارچه برای ثبت و رهگیری چک ها طراحی شده است. بر اساس ماده ۲۱ قانون صدور چک و تبصره ۱ آن، صدور هر برگ چک صیادی، مستلزم ثبت دقیق هویت دارنده، مبلغ و تاریخ چک توسط صادرکننده در این سامانه است. همچنین، گیرنده چک نیز موظف است پس از دریافت چک، اطلاعات آن را در سامانه تایید کند.

این الزامات قانونی، مسئولیت مشترکی را برای صادرکننده و دریافت کننده چک ایجاد می کند. صادرکننده باید اطمینان حاصل کند که کلیه اطلاعات مربوط به چک را به درستی و به موقع در سامانه صیاد ثبت کرده است. از سوی دیگر، دریافت کننده نیز باید پیش از قبول چک، از ثبت و تایید آن در سامانه صیاد اطمینان حاصل کند. تبصره ۱ ماده ۲۱ به صراحت بیان می دارد که چک هایی که پس از گذشت دو سال از لازم الاجرا شدن این قانون صادر می شوند و مالکیت آن ها در سامانه صیاد ثبت نشده باشد، مشمول مزایای این قانون نخواهند بود و بانک ها مکلفند از پرداخت وجه آن ها خودداری کنند. این بند قانونی، تأکید ویژه ای بر اهمیت ثبت چک در سامانه صیاد دارد و نشان می دهد که عدم رعایت آن، عواقب جدی برای طرفین به دنبال خواهد داشت.

عواقب و پیامدهای عدم ثبت چک صیادی

عدم ثبت چک در سامانه صیاد، فارغ از اینکه از سوی صادرکننده یا گیرنده اتفاق افتاده باشد، پیامدهای حقوقی و مالی قابل توجهی برای هر دو طرف دارد. این پیامدها عمدتاً به دلیل سلب ماهیت سند تجاری از چک و تنزل آن به یک سند عادی بروز می کنند.

از دست دادن خاصیت سند تجاری و تبدیل به سند عادی

یکی از مهم ترین عواقب عدم ثبت چک صیادی، از دست دادن ماهیت سند تجاری و تبدیل آن به یک سند عادی است. چک های صیادی که به درستی در سامانه ثبت و تایید می شوند، از امتیازات ویژه ای در نظام حقوقی کشور برخوردارند. این امتیازات شامل سرعت و سهولت در پیگیری قضایی، امکان استفاده از اجرای ثبت برای وصول مطالبات بدون نیاز به طی کردن مراحل طولانی دادگاهی، و همچنین امکان طرح دعوا علیه تمامی امضاکنندگان چک (صادرکننده، ظهرنویسان و ضامنین) به صورت مسئولیت تضامنی می شود.

اما در صورتی که چک در سامانه صیاد ثبت نشود، دیگر از این مزایای حقوقی بهره مند نخواهد بود. این به آن معناست که:

• محرومیت از اجرای ثبت: دارنده چک ثبت نشده نمی تواند مستقیماً از طریق ادارات ثبت اسناد برای وصول وجه اقدام کند.
• محرومیت از تامین خواسته بدون تودیع خسارت احتمالی: برای توقیف اموال صادرکننده یا ضامنین، دارنده چک باید مبلغی را به عنوان خسارت احتمالی به حساب دادگستری واریز کند، در حالی که چک های تجاری ثبت شده از این شرط معاف هستند.
• عدم امکان طرح دعوا علیه ظهرنویسان و ضامنین: در مورد چک صیادی ثبت نشده، مسئولیت تضامنی منتفی شده و دارنده تنها می تواند علیه صادرکننده چک به عنوان بدهکار اصلی اقامه دعوا کند.

عدم امکان برگشت زدن چک توسط بانک

سوالی که بارها برای افراد مطرح می شود این است که آیا چک ثبت نشده را می توان برگشت زد؟ پاسخ صریح و قاطع به این سوال خیر است. بانک ها بر اساس قانون جدید چک صیادی، مجاز به پرداخت وجه چک هایی که در سامانه صیاد ثبت و تایید نشده اند، نیستند. به همین دلیل، در صورت مراجعه دارنده چنین چکی به بانک، بانک از صدور گواهی عدم پرداخت یا همان برگشت زدن چک خودداری خواهد کرد. این وضعیت، مشکلات چک ثبت نشده را برای دارنده دوچندان می کند، زیرا از مهم ترین اهرم فشار قانونی برای وصول مطالبات محروم می شود. تنها راهکار ممکن برای برگشت زدن در این شرایط، مراجعه به صادرکننده و درخواست ثبت دیرهنگام چک در سامانه است که پس از آن دارنده می تواند مراحل معمول برگشت زدن را طی کند.

عدم امکان طرح شکایت کیفری علیه صادرکننده

یکی دیگر از پیامدهای جدی ثبت نشدن چک صیادی، عدم امکان طرح شکایت کیفری علیه صادرکننده است. بر اساس قانون، جرم صدور چک بلامحل تنها شامل چک های صیادی می شود که به درستی در سامانه ثبت و تایید شده باشند و سپس بلامحل اعلام شوند. بنابراین، اگر چکی در سامانه صیاد ثبت نشده باشد، حتی در صورت عدم موجودی، صادرکننده آن چک بلامحل ثبت نشده مرتکب جرمی نشده و دارنده نمی تواند از طریق مراجع قضایی کیفری علیه او اقدام کند. این موضوع به این معناست که ابزارهای قانونی قدرتمندتری که برای جلوگیری از صدور چک بلامحل طراحی شده اند، در مورد چک های ثبت نشده کارایی نخواهند داشت.

لزوم پیگیری حقوقی طولانی و دشوارتر

همانطور که ذکر شد، چک ثبت نشده در سامانه صیاد، به عنوان یک سند عادی تلقی می شود. این امر به معنای آن است که برای وصول وجه آن، دارنده باید از طریق پیگیری حقوقی چک ثبت نشده در محاکم حقوقی اقدام کند. فرآیند مطالبه وجه بر اساس یک سند عادی، به مراتب طولانی تر و پیچیده تر از فرآیند اجرایی چک های تجاری است. این شامل مراحل تنظیم و ثبت دادخواست مطالبه وجه، شرکت در جلسات رسیدگی، و در نهایت پیگیری اجرای حکم خواهد بود که می تواند زمان بر و هزینه بر باشد. در نتیجه، وصول مطالبات چک ثبت نشده با موانع بیشتری روبرو خواهد شد و زمان بیشتری را از دارنده طلب می کند.

کاهش اعتبار تجاری و بروز بی اعتمادی

عدم ثبت چک در سامانه صیاد، نه تنها پیامدهای حقوقی و مالی مستقیم دارد، بلکه بر اعتبار تجاری صادرکننده نیز تأثیر منفی می گذارد. در معاملات امروزی، ثبت و تایید چک در سامانه صیاد، به نوعی گواه پایبندی به تعهدات و رعایت قوانین است. عدم رعایت این موضوع می تواند منجر به بروز بی اعتمادی در روابط کاری و تجاری شود و آینده معاملات فرد یا کسب وکار را تحت تأثیر قرار دهد. این موضوع به خصوص برای کسب وکارها و فعالان اقتصادی حائز اهمیت است، زیرا شهرت و اعتبار تجاری از دارایی های ارزشمند محسوب می شوند.

عدم ثبت چک در سامانه صیاد، چک را از جایگاه یک سند تجاری معتبر به یک سند عادی تنزل می دهد و تمامی مزایای حقوقی و قضایی آن را سلب می کند. این امر، ریسک بزرگی برای دریافت کنندگان محسوب می شود.

آیا عدم ثبت چک صیادی جرم است؟

یکی از سوالات متداول و ابهاماتی که در خصوص عدم ثبت چک در سامانه صیاد وجود دارد، این است که آیا این عمل جرم کیفری محسوب می شود و صادرکننده آن مستحق مجازات است؟ برای پاسخ به این پرسش، لازم است به قوانین مربوطه، به خصوص قانون صدور چک و قانون مجازات اسلامی، مراجعه کنیم.

با بررسی دقیق مواد قانون جدید چک صیادی، به ویژه ماده ۲۱ و تبصره های آن، مشاهده می شود که قانون گذار صرفاً ضمانت اجرای حقوقی برای عدم ثبت چک در سامانه صیاد پیش بینی کرده است. این ضمانت اجراها شامل از دست دادن خاصیت تجاری چک، عدم امکان پرداخت وجه توسط بانک، و لزوم پیگیری از طریق دادگاه های حقوقی به عنوان یک سند عادی است. هیچ ماده ای در این قانون به صراحت عدم ثبت چک صیادی را جرم انگاری نکرده و برای آن مجازات حبس یا جزای نقدی در نظر نگرفته است.

همچنین، با مراجعه به قانون مجازات اسلامی نیز جرمی تحت عنوان عدم ثبت چک صیادی یافت نمی شود. در نظام حقوقی ایران، بر اساس اصل قانونی بودن جرم و مجازات، هیچ عملی را نمی توان جرم دانست و برای آن مجازات تعیین کرد، مگر اینکه به صراحت در قانون بیان شده باشد.

بنابراین، نتیجه گیری قطعی این است که عدم ثبت چک صیادی جرم کیفری محسوب نمی شود و صادرکننده آن به دلیل صرف عدم ثبت، تحت پیگرد کیفری قرار نمی گیرد. تاکید اصلی قانون بر جنبه حقوقی و مالی این اسناد است و سازوکار قانونی برای برخورد با تخلف، از طریق مراجع حقوقی و نه کیفری تعریف شده است. این به معنای آن است که اگرچه عدم ثبت، مشکلات عدیده ای را برای دارنده ایجاد می کند، اما به خودی خود یک عمل مجرمانه تلقی نمی شود.

راهکارها و اقدامات عملی در مواجهه با چک صیادی ثبت نشده

با توجه به پیامدهای عدم ثبت چک صیادی، آگاهی از راهکارها و اقدامات عملی برای پیشگیری و مواجهه با این وضعیت، برای تمامی افراد درگیر با چک های صیادی ضروری است.

مرحله اول: پیشگیری (برای دریافت کنندگان)

بهترین راهکار در مواجهه با چک صیادی ثبت نشده، پیشگیری از دریافت آن است. اهمیت استعلام و تایید چک پیش از هرگونه معامله و دریافت فیزیکی آن، یک اصل اساسی است که باید همواره مدنظر قرار گیرد.

برای استعلام اصالت و ثبت چک صیادی، می توانید از روش های مختلفی استفاده کنید:

• اپلیکیشن های موبایل بانک: اکثر بانک ها و موسسات مالی، اپلیکیشن های اختصاصی خود را دارند که از طریق آن ها می توانید استعلام چک صیادی را انجام دهید.
• اینترنت بانک: با ورود به حساب کاربری خود در اینترنت بانک، می توانید از وضعیت ثبت چک های صیادی مطلع شوید.
• اپلیکیشن های پرداخت مجاز: برخی اپلیکیشن های پرداخت عمومی و مورد تایید بانک مرکزی، امکان استعلام چک صیادی را فراهم می کنند.
• شعب بانک ها: با مراجعه حضوری به شعب بانک ها، نیز می توانید از ثبت بودن چک اطمینان حاصل کنید.

نکته طلایی: همیشه قبل از دریافت چک صیادی، شناسه ۱۶ رقمی مندرج روی برگه چک را از طریق یکی از روش های فوق استعلام کنید. هرگز چک ثبت نشده را به عنوان پرداخت قبول نکنید! زیرا در صورت عدم ثبت، این برگه تنها یک سند عادی محسوب می شود و هیچ کدام از مزایای قانونی چک های صیادی را نخواهد داشت.

مرحله دوم: اگر چک را دریافت کرده اید و هنوز سررسید نشده است

در صورتی که چکی را دریافت کرده اید و متوجه شده اید که در سامانه صیاد ثبت نشده، اما هنوز موعد سررسید آن فرا نرسیده است، بهترین اقدام، تماس فوری با صادرکننده چک و درخواست ثبت آن در سامانه است.

راهنمای مختصر و کاربردی ثبت و تایید چک (برای صادرکننده و گیرنده):

1. صادرکننده: باید از طریق یکی از درگاه های بانکی (اینترنت بانک، موبایل بانک یا اپلیکیشن های مجاز) وارد سامانه صیاد شده و با وارد کردن شناسه ۱۶ رقمی و اطلاعات مربوط به گیرنده (کد ملی، مبلغ و تاریخ)، چک را ثبت کند.
2. گیرنده: پس از ثبت چک توسط صادرکننده، گیرنده نیز باید از طریق همان درگاه ها وارد سامانه صیاد شده و پس از استعلام، چک را تایید کند. بدون تایید گیرنده، فرآیند ثبت کامل نخواهد شد.

تا زمانی که این فرآیند ثبت و تایید به درستی انجام نشود، چک مزبور فاقد اعتبار صیادی خواهد بود.

مرحله سوم: اگر چک را دریافت کرده اید، سررسید شده و ثبت هم نشده است

در این شرایط که چک صیادی ثبت نشده و موعد وصول آن نیز فرا رسیده، تنها راه حل قانونی موجود، پیگیری حقوقی آن به عنوان یک سند عادی است. همانطور که پیشتر توضیح داده شد، این فرآیند با سایر دعاوی مرتبط با چک متفاوت است و مزایای کمتری دارد.

مراحل و نحوه شکایت از چک ثبت نشده (گام به گام)

1. گام ۱: ثبت نام و تکمیل احراز هویت در سامانه ثنا: برای شروع هرگونه دعوای قضایی در ایران، ابتدا باید در سامانه ثنا (سامانه ابلاغ الکترونیک قضایی) ثبت نام و احراز هویت کنید. این کار را می توانید به صورت حضوری در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا به صورت آنلاین انجام دهید.
2. گام ۲: تنظیم دقیق دادخواست مطالبه وجه: یک دادخواست مطالبه وجه حقوقی تنظیم کنید. در این دادخواست، باید صراحتاً قید شود که چک مورد نظر در سامانه صیاد ثبت نشده و به عنوان سند عادی مطالبه وجه می شود. مشخصات کامل صادرکننده (خوانده) و خودتان (خواهان) به همراه مبلغ چک و شرح مختصری از دین، باید در دادخواست درج شود. در این مرحله، نیازی به ذکر عنوان چک برگشتی نیست، زیرا چک ثبت نشده اصلاً برگشت نمی خورد.
3. گام ۳: مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و ثبت دادخواست: پس از تنظیم دادخواست، آن را به همراه مدارک لازم برای شکایت از چک ثبت نشده به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی تحویل دهید تا ثبت و به مرجع صالح ارسال شود. صلاحیت رسیدگی بر اساس مبلغ چک تعیین می شود:
   • شورای حل اختلاف: برای مبالغ تا ۲۰ میلیون تومان.
   • دادگاه حقوقی: برای مبالغ بیش از ۲۰ میلیون تومان.
4. گام ۴: حضور در جلسات رسیدگی و ارائه مستندات: پس از ارجاع دادخواست به شعبه مربوطه، وقت رسیدگی تعیین و به طرفین ابلاغ می شود. باید در جلسات دادگاه حضور یابید و اصل برگه چک صیادی ثبت نشده و هرگونه مستندات دیگری که منشأ دین یا معامله را اثبات می کند، ارائه دهید.
5. گام ۵: دریافت حکم و پیگیری مراحل اجرای حکم: در صورت اثبات حقانیت شما، دادگاه حکم به پرداخت وجه چک ثبت نشده صادر خواهد کرد. پس از قطعیت حکم، می توانید برای اجرای ثبت چک ثبت نشده (البته به عنوان حکم دادگاه، نه اجرای ثبت سند تجاری) به واحد اجرای احکام دادگاه مراجعه کرده و مراحل قانونی توقیف و فروش اموال بدهکار را پیگیری کنید.

مدارک لازم برای شکایت از چک ثبت نشده

برای پیگیری حقوقی چک ثبت نشده در سامانه صیاد، مدارک زیر ضروری است:

• اصل برگه چک صیادی ثبت نشده: این مهم ترین مدرک شماست.
• تصویر مدارک هویتی خواهان: شامل کارت ملی و شناسنامه (برای اشخاص حقیقی) یا شناسه ملی و آگهی تاسیس (برای اشخاص حقوقی).
• رسید ثبت نام سامانه ثنا: یا صرفاً کد ملی و اطلاعات مربوط به احراز هویت شما در سامانه ثنا.
• هرگونه مدرک دال بر منشأ دین یا معامله: مانند قرارداد، فاکتور، رسید پرداخت یا هر سند دیگری که نشان دهنده دلیل صدور چک باشد. این مدارک به تقویت ادعای شما کمک می کنند.

هزینه های شکایت از چک ثبت نشده

هزینه شکایت از چک ثبت نشده شامل دو بخش اصلی است:

1. هزینه دفاتر خدمات قضایی: این شامل هزینه ثبت دادخواست، تایپ دادخواست و سایر خدمات اداری است که مبلغی ثابت دارد.
2. هزینه دادرسی: این هزینه بر اساس درصدی از مبلغ اصلی چک محاسبه می شود:
   • برای مبالغ تا ۲۰ میلیون تومان: ۲.۵ درصد مبلغ چک.
   • برای مبالغ بیش از ۲۰ میلیون تومان: ۳.۵ درصد مبلغ چک.

نمونه متن دادخواست مطالبه وجه چک ثبت نشده

نمونه ای از متن دادخواست مطالبه وجه برای چک صیادی ثبت نشده که می تواند مورد استفاده قرار گیرد:

ریاست محترم دادگاه حقوقی / شورای حل اختلاف [نام شهرستان]

با سلام و احترام،

اینجانب [نام و نام خانوادگی خواهان] فرزند [نام پدر] به شماره ملی [کد ملی] و نشانی [نشانی کامل خواهان]، به استحضار می رسانم که در تاریخ [تاریخ صدور چک]، یک فقره چک صیادی به شماره سریال [شماره سریال چک] و شماره شناسه یکتا [شناسه یکتای ۱۶ رقمی چک] به مبلغ [مبلغ چک به عدد و حروف] ریال از خوانده محترم آقای/خانم [نام و نام خانوادگی صادرکننده] فرزند [نام پدر صادرکننده] به شماره ملی [کد ملی صادرکننده] و نشانی [نشانی کامل صادرکننده] دریافت نموده ام. متاسفانه، چک مذکور در سامانه صیاد ثبت نشده و به دلیل عدم ثبت، بانک از پرداخت وجه آن و صدور گواهی عدم پرداخت خودداری کرده است.

نظر به اینکه چک فوق الذکر به دلیل عدم ثبت در سامانه صیاد، از نظر قانونی فاقد اعتبار سند تجاری بوده و صرفاً به عنوان یک سند عادی دال بر بدهکاری خوانده به اینجانب تلقی می گردد و با توجه به اینکه تاریخ سررسید چک [تاریخ سررسید] بوده و وجه آن نیز تا کنون پرداخت نشده است، مستنداً به مواد [ذکر مواد قانونی مرتبط مانند مواد ۱۹۸ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی] از محضر محترم دادگاه/شورا استدعای صدور حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت اصل مبلغ [مبلغ چک] ریال به انضمام کلیه خسارات دادرسی (شامل هزینه دادرسی، حق الوکاله وکیل در صورت وجود، و سایر هزینه های قانونی) و خسارت تأخیر تادیه از تاریخ سررسید چک تا زمان اجرای کامل حکم را دارم.

با تشکر و احترام،

[امضا و تاریخ]

نکات مهم برای صادرکنندگان چک صیادی

صادرکنندگان چک صیادی نقش کلیدی در اعتبار و کارکرد صحیح این اسناد دارند. رعایت نکات زیر برای جلوگیری از بروز مشکلات و حفظ اعتبار تجاری ضروری است:

• ضرورت ثبت دقیق و به موقع اطلاعات چک: اطمینان حاصل کنید که تمامی اطلاعات شامل مبلغ، تاریخ و مشخصات دریافت کننده به صورت کاملاً صحیح و قبل از تحویل چک به گیرنده، در سامانه صیاد ثبت شده است. هرگونه اشتباه یا تاخیر در این فرآیند می تواند مشکلات جدی حقوقی و مالی ایجاد کند.
• مسئولیت اجتماعی و تجاری: ثبت صحیح چک، صرفاً یک الزام قانونی نیست، بلکه یک مسئولیت تجاری و اجتماعی است. این عمل نشان دهنده تعهد شما به اصول شفافیت در معاملات و حفظ اعتبار تجاری شماست. عدم ثبت، می تواند به بی اعتمادی و خدشه دار شدن شهرت شما در بازار منجر شود.
• آشنایی با روش های مختلف ثبت چک: با روش های گوناگون ثبت چک از طریق اینترنت بانک، موبایل بانک و اپلیکیشن های مجاز آشنا شوید. این امر به شما کمک می کند تا در هر زمان و مکانی، به سادگی و بدون دردسر، چک های خود را ثبت و مدیریت کنید. بسیاری از بانک ها، راهنماهای گام به گام برای استفاده از این سامانه ها را در اختیار مشتریان قرار می دهند.

جمع بندی و توصیه های نهایی

عدم ثبت چک در سامانه صیاد، یک مسئله جدی با پیامدهای گسترده حقوقی و مالی است که می تواند طرفین معامله را با چالش های بزرگی روبرو سازد. همانطور که در این مقاله به تفصیل بررسی شد، یک چک صیادی ثبت نشده، از جایگاه یک سند تجاری معتبر به یک سند عادی تنزل می یابد و تمامی مزایای قانونی ویژه خود را از دست می دهد. این امر به معنای عدم امکان برگشت زدن چک توسط بانک، محرومیت از اجرای ثبت سریع و کارآمد، و همچنین عدم امکان شکایت کیفری علیه صادرکننده در صورت بلامحل بودن چک است.

با وجود اینکه عدم ثبت چک در سامانه صیاد جرم کیفری نیست، اما پیگیری حقوقی آن به عنوان یک سند عادی، فرآیندی زمان بر، پیچیده و هزینه بر خواهد بود. این وضعیت، بر اعتبار تجاری افراد و کسب وکارها نیز تأثیر منفی گذاشته و می تواند به بروز بی اعتمادی در مبادلات مالی منجر شود.

بنابراین، توصیه اکید می شود که هم صادرکنندگان و هم دریافت کنندگان چک های صیادی، نهایت دقت و هوشیاری را به کار گیرند:

• برای دریافت کنندگان: هرگز چک صیادی ثبت نشده را قبول نکنید. همواره پیش از دریافت، از طریق سامانه صیاد یا ابزارهای بانکی مربوطه، از ثبت و تایید صحیح چک اطمینان حاصل کنید.
• برای صادرکنندگان: اطلاعات چک را به صورت دقیق و به موقع در سامانه صیاد ثبت کنید. این اقدام نه تنها به حفظ اعتبار خودتان کمک می کند، بلکه از بروز مشکلات برای طرف مقابل نیز جلوگیری می نماید.

آگاهی و آموزش مستمر در خصوص قانون جدید چک صیادی و الزامات سامانه صیاد، تنها راه حل برای جلوگیری از مشکلات چک ثبت نشده و کاهش دعاوی حقوقی مرتبط با آن است. با پایبندی به این اصول، می توانیم گامی مهم در جهت سلامت و شفافیت بیشتر در مبادلات مالی کشور برداریم.

سوالات متداول

آیا چک ثبت نشده را می توان برگشت زد؟

خیر، بر اساس قانون جدید چک صیادی، بانک ها از پرداخت وجه چک هایی که در سامانه صیاد ثبت و تایید نشده اند، خودداری می کنند و امکان صدور گواهی عدم پرداخت (برگشت زدن) برای آن ها وجود ندارد.

اگر چک صیادی ثبت نشده باشد، چه پیگیری قانونی می توان انجام داد؟

در این صورت، چک به عنوان یک سند عادی تلقی می شود و تنها راه پیگیری قانونی، طرح دادخواست مطالبه وجه در دادگاه های حقوقی یا شورای حل اختلاف (بسته به مبلغ چک) علیه صادرکننده است.

عدم ثبت چک صیادی چه جرمی دارد؟

عدم ثبت چک در سامانه صیاد جرم کیفری محسوب نمی شود و مجازات حبس یا جزای نقدی برای آن در نظر گرفته نشده است. پیامدهای آن صرفاً حقوقی و مالی است.

چگونه از ثبت شدن چک صیادی مطمئن شویم؟

می توانید با استفاده از اپلیکیشن های موبایل بانک، اینترنت بانک، اپلیکیشن های پرداخت مجاز یا مراجعه حضوری به شعب بانک ها، با وارد کردن شناسه ۱۶ رقمی چک، از وضعیت ثبت آن در سامانه صیاد استعلام بگیرید.

مراحل ثبت چک در سامانه صیاد چیست؟

صادرکننده باید اطلاعات چک (مبلغ، تاریخ، گیرنده) را در سامانه صیاد ثبت کند و گیرنده نیز پس از دریافت چک، آن را در سامانه تایید کند. این فرآیند از طریق اینترنت بانک، موبایل بانک و اپلیکیشن های مجاز قابل انجام است.

هزینه شکایت از چک ثبت نشده چقدر است؟

هزینه های شکایت شامل تعرفه دفاتر خدمات الکترونیک قضایی (ثابت) و هزینه دادرسی (درصدی از مبلغ چک، ۲.۵٪ برای تا ۲۰ میلیون و ۳.۵٪ برای بیش از ۲۰ میلیون تومان) می شود.

آیا می توان علیه ظهرنویس چک ثبت نشده هم شکایت کرد؟

خیر، در مورد چک صیادی ثبت نشده که ماهیت سند عادی پیدا می کند، نمی توان به استناد مسئولیت تضامنی علیه ظهرنویسان و ضامنین طرح دعوا کرد و پیگیری تنها علیه صادرکننده اصلی ممکن است.

اگر صادرکننده حاضر به ثبت چک نشود چه باید کرد؟

در این صورت، اگر چک سررسید شده باشد، تنها راهکار شما پیگیری حقوقی از طریق دادگاه به عنوان مطالبه وجه یک سند عادی است. اگر سررسید نشده، اصرار بر ثبت یا درخواست تعویض چک با یک چک ثبت شده از راه های منطقی است.

چک ثبت نشده در سامانه صیاد چقدر اعتبار دارد؟

چک ثبت نشده در سامانه صیاد اعتبار یک سند تجاری را ندارد و صرفاً به عنوان یک سند عادی برای اثبات بدهی و مطالبه وجه در دادگاه حقوقی کاربرد دارد.

آیا برای مطالبه وجه چک ثبت نشده نیاز به وکیل است؟

گرچه الزامی نیست، اما با توجه به پیچیدگی های پیگیری حقوقی یک سند عادی در دادگاه، توصیه می شود برای افزایش شانس موفقیت و تسریع فرآیند، از مشاوره و خدمات وکیل متخصص بهره مند شوید.